Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku (RUB) jest bazą instytucjonalną, stanowiącą przykład zielonej drogi Ruchu Open Access. Działa na podstawie Zarządzenia nr 16 Rektora Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 16 maja 2013 r. Jego celem jest promowanie kadry naukowej, doktorantów i studentów Uniwersytetu w Białymstoku oraz zwiększenie powszechności i łatwości dostępu do wyników prac naukowych prowadzonych w Uczelni.

Nie, nie trzeba się rejestrować w RUB aby skorzystać ze znajdujących się w nim publikacji. Dostęp do pełnych tekstów – z założenia – jest otwarty dla wszystkich zainteresowanych. Wyjątek stanowią niektóre prace doktorskie, do których dostęp (zgodnie z wolą autora) jest ograniczony.

W repozytorium mogą się zarejestrować studenci, doktoranci i pracownicy Uniwersytetu w Białymstoku, którzy chcą zdeponować (umieścić) w RUB swoje publikacje.

Rejestracja w RUB oznacza nabycie uprawnień do deponowania swoich publikacji.
Aby się zarejestrować należy:

• w zakładce MOJE KONTO wybierać przycisk „Zarejestruj się”
• podać swój adres e-mail, na który zostanie wysłany link
• wejść na konto email i kliknąć na przesłany link
• uzupełnić informacje rejestracyjne
• zaczekać na mail potwierdzający nadanie uprawnień do deponowania we właściwym zespole (jednostka UwB).

Mój RUB to tzw. przestrzeń robocza użytkownika. Zalogowanie się do zakładki Mój RUB umożliwia dodawanie nowych pozycji do repozytorium. Ponadto można tu sprawdzić pozycje, które są w trakcie dodawania przez użytkownika lub oczekują na zatwierdzenie przez redaktora repozytorium.

W RUB deponowane są wersje cyfrowe publikacji naukowych pracowników, doktorantów i studentów Uniwersytetu w Białymstoku. Wśród typów dokumentów możemy wymienić: artykuły naukowe (preprinty lub postprinty), książki, rozdziały z książek, materiały dydaktyczne, materiały konferencyjne, prace doktorskie, wybrane prace dyplomowe, sprawozdania, raporty. Pozostałe typy dokumentów znajdują się w kolekcji Inne.

Nie, publikacje w Repozytorium UwB mogą zamieszczać tylko autorzy. Wyjątkiem są prace doktorskie, wybrane prace dyplomowe, opublikowane materiały z konferencji odbywających się na Uniwersytecie w Białymstoku oraz zawartość czasopism akademickich UwB, które są wprowadzane do RUB przez redakcję repozytorium.

Autor, który deponuje pracę odpowiada za treść zamieszczonych dokumentów i ewentualne naruszenia praw autorskich osób trzecich. Deponując swoją pracę w repozytorium, potwierdza, że posiada prawa autorskie do tej pracy lub odpowiednio szeroką zgodę wydawcy na zamieszczenie jej w RUB.

Po zarejestrowaniu się i nadaniu uprawnień przez redakcję repozytorium, autor loguje się na swoje konto i umieszcza pracę zgodnie z instrukcją deponowania. Deponowanie polega na wypełnieniu odpowiednich pól (dane bibliograficzne pracy, abstrakt, słowa kluczowe), przesłaniu pliku PDF oraz wyborze i zaakceptowaniu licencji. Każda zdeponowana praca jest sprawdzana i akceptowana przez redakcję repozytorium.

Tak, w RUB mogą być deponowane publikacje wydane w innych wydawnictwach niż uczelniane, jeśli autor posiada prawa majątkowe do tekstów lub zgodę wydawcy na umieszczenie ich w repozytorium.

Tak, jest to możliwe. Należy jednak pamiętać, że jeśli praca ma więcej niż jednego autora, to prawa autorskie dzielą się pomiędzy wszystkich autorów i wszyscy autorzy muszą udzielić swojej zgody na udostępnienie dokumentu w repozytorium. Praca współautorska może być zdeponowana w repozytorium przez jednego ze współautorów, za wiedzą i zgodą pozostałych autorów. Zgoda może być udzielona w różny sposób np. mailem, gdyż nie jest tu wymagana forma pisemna. Powinna być jednak wyrażona w sposób wyraźny, bez wątpliwości, czego dotyczy.

Nie, w repozytorium deponowane są tylko pełne teksty publikacji. Nie ma możliwości zdeponowania tylko opisu bibliograficznego, abstraktu lub fragmentu publikacji.

Zdeponowana praca nie jest od razu widoczna w repozytorium, ponieważ redakcja RUB przed udostępnieniem publikacji zatwierdza poprawność formatu i metadanych zdeponowanych dokumentów.

Nie, autor nie ma takiej możliwości. Aby wprowadzić zmiany w opisie bibliograficznym publikacji należy się skontaktować z redakcją repozytorium i zwrócić się do niej o naniesienie zmian w metadanych.

Publikacja może zostać zamieszczona w repozytorium jeśli:

• została opublikowana na licencji Creative Commons,
• została opublikowana w otwartym dostępie,
• wydawca wyraża zgodę na upowszechnienie w repozytorium instytucjonalnym,
• autor ma prawa majątkowe do utworu.

Zgoda wydawcy jest potrzebna w przypadku opublikowanych dokumentów, do których prawa majątkowe autor przekazał wydawcy lub udzielił mu licencji wyłącznej, względnie w jakiś inny sposób ograniczył korzystanie z przysługujących mu praw. Niektórzy wydawcy udzielają takich zgód automatycznie, w ramach własnej polityki dotyczącej zamieszczania prac w repozytoriach

Politykę wydawcy można sprawdzić w serwisie SHERPA (Romeo), w którym znajdują się informacje dotyczące polityki zamieszczania publikacji w repozytoriach. Poszczególni wydawcy są oznaczeni odpowiednim kolorem, określającym:

• pełną zgodę na publikację preprintów lub postprintów lub ostatecznych plików od wydawcy (kolor zielony),
• zgodę na publikację postprintów lub ostatecznych plików od wydawcy (kolor niebieski),
• zgodę na publikację preprintów (kolor żółty),
• brak zgody na archiwizację (kolor biały).

Polityka polskich czasopism naukowych jest opisana w Katalogu czasopism w bazie MOST Wiedzy.
Ponadto politykę wydawcy w zakresie upubliczniania prac można sprawdzić na stronie internetowej czasopisma lub wydawcy (np. w zakładce „Informacje dla autorów”), w umowie z wydawcą albo kontaktując się bezpośrednio z wydawcą.

Jeżeli autorskie prawa majątkowe do dokumentu zostały przeniesione na wydawcę, który nie prowadzi polityki dotyczącej zamieszczania prac w repozytoriach, należy zapytać go o zgodę na umieszczenie dokumentu (wersja po recenzji lub ostatecznej korekcie wydawcy) w RUB.

Zawsze jest możliwość negocjacji umowy z wydawcą. Warto podjąć trud negocjacji punktów, które nie odpowiadają autorowi. Można też zaproponować swoją wersję umowy.

Przeniesienie praw odnosi się do utworu, a nie jego postaci lub egzemplarza. Preprint nie jest objęty przeniesieniem praw, jeżeli umowa dotyczy tylko takiego postprintu, który z uwagi na wniesiony w procesie wydawniczym wkład twórczy stał się osobnym utworem. Jest wątpliwe, czy standardowa procedura wydawnicza (recenzja, korekta, skład) prowadzi do stworzenia nowego utworu, wobec czego takie sytuacje nie powinny być częste. Zawsze też istotna jest uważna lektura umowy, a w tym przypadku postanowień określających jej przedmiot. Dlatego w praktyce, dobrze jest w pierwszej kolejności sprawdzić te kwestie, a dla bezpieczeństwa poprosić wydawcę o zgodę zawsze, gdy umieszczenie w repozytorium ma dotyczyć artykułu, w związku z którym podpisano już jakąś umowę.

Autor, aby zdeponować dokument w RUB, jest zobowiązany: wybrać lub pominąć licencję CC oraz zawsze udzielić licencji UwB przez zatwierdzenie Oświadczenia depozytariusza.

Creative Commons to amerykańska organizacja pozarządowa, powołana do życia na rzecz ochrony i promocji wspólnych dóbr kultury. Oferuje darmowe rozwiązania prawne (system licencji) i inne narzędzia służące zarządzaniu przez twórców prawami autorskimi do swoich utworów. (Źródło: https://creativecommons.pl/o-nas/)

Copyright oznacza, że „wszystkie prawa są zastrzeżone” – wiąże się to z koniecznością każdorazowej zgody autora na wykorzystanie jego utworu. Licencje Creative Commons (CC) zastępują ten model zasadą, że tylko „pewne prawa są zastrzeżone”. Zastosowanie licencji CC pozwala twórcy, przy jednoczesnym zachowaniu prawa autorskiego, na określenie jak chce się dzielić swoją twórczością z innymi.

Tak, jest to możliwe w sytuacji gdy autor nie przekazał wydawcy majątkowych praw autorskich.

W RUB dostępne są następujące licencje Creative Commons:

• CC-BY Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa
• CC-BY-SA Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0
• CC-BY-ND Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0
• CC-BY-NC Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0
• CC-BY-NC-SA Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0
• CC-BY-NC-ND Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 4.0

Aby wybrać jedną z licencji Creative Commons należy udzielić odpowiedzi na następujące pytania:

Odpowiedzi, których należy udzielić, aby uzyskać pożądaną licencję Creative Commons:

Odpowiedzi	Nazwa Licencji	Opis Licencji
Yes Yes	CC-BY	Uznanie autorstwa
Yes ShareAlike	CC-BY-SA	Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach
No Yes	CC-BY-NC	Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne
No ShareAlike	CC-BY-NC-SA	Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach
Yes No	CC-BY-ND	Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych
No No	CC-BY-NC-ND	Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych

Informacje o zastosowanej licencji CC lub copyright są widoczne w następujących miejscach:

Tak, autor deponując swoją pracę w RUB zachowuje prawa majątkowe do tej pracy.

Tak – autor deponując swoją pracę w RUB zachowuje prawa majątkowe do tej pracy i może dowolnie nią dysponować. Należy natomiast zadbać, aby ewentualne późniejsze umowy nie wykluczyły ani nie ograniczyły korzystania w ramach licencji udzielonej dla RUB.

Prace doktorskie są archiwizowane obligatoryjnie, zgodnie z Zarządzeniem nr 17 Rektora Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 16 maja 2013 r. w sprawie gromadzenia, przechowywania i udostępniania wersji elektronicznej rozpraw doktorskich dopuszczonych do publicznej obrony na Uniwersytecie w Białymstoku.

Dostęp do pełnego tekstu niektórych prac doktorskich, zgodnie z podpisaną przez autora licencją, może być ograniczony. Oznacza to, że pełen tekst pracy będzie dostępny dla uprawnionych użytkowników tylko na miejscu w bibliotece.

Nie, rejestracja do RUB nie oznacza możliwości skorzystania z zamkniętej pracy doktorskiej. Jest to możliwe tylko na miejscu w bibliotece.

DOI (Digital Object Identifier) to trwały, unikalny identyfikator przypisany na stałe do danego dokumentu cyfrowego (dokument w dowolnym zapisie np. PDF, HTML ). Umożliwia znajdowanie obiektów elektronicznych w Internecie, w powiązaniu z aktualnymi metadanymi na jego temat.

Identyfikatory DOI są nadawane następującym publikacjom:

• czasopisma akademickie UwB i zamieszczone w nich artykuły,
• opublikowane materiały konferencyjne, z konferencji organizowanych lub współorganizowanych przez jednostki UwB
• monografie oraz rozdziały z publikacji wieloautorskich, których autorami są pracownicy/doktoranci/studenci UwB

Warunkiem rejestracji DOI jest umieszczenie materiałów w Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku. Więcej informacji .

Nie, w RUB nie ma możliwości deponowania danych badawczych. Dane badawcze można zdeponować w następujących repozytoriach: Zenodo, RepOD lub Re3data.org. Więcej informacji o danych badawczych