Sprawność instytucji jako czynnik napływu kapitału

Abstract

Przedmiotem zainteresowania w niniejszej pracy jest napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do gospodarki polskiej w latach 1990-2012 oraz problem nierównomiernego napływu kapitału zagranicznego do gospodarki polskiej. Główną przesłanką tak postawionego problemu jest niedostateczne tempo napływu kapitału zagranicznego do słabo rozwiniętych regionów. W pracy postawiono hipotezę, że sprawność instytucji jest czynnikiem napływu kapitału. Instytucje zdefiniowano jako powszechne zasady i reguły postępowania kształtujące interakcje między poszczególnymi podmiotami. Stosując kryterium sposobu zmiany i powstania instytucji wyróżniono: instytucje spontaniczne, instytucje stanowione sfery stabilizacji i regulacji, prawa własności oraz organizacje stanowiące i egzekwujące prawo. Przeprowadzone w pracy rozważania potwierdziły przypuszczenia, że wzrost sprawności instytucji, którego przejawem jest wzrost wolności gospodarczej, przyczynia się do napływu kapitału. Dokonana analiza pozwoliła także wskazać te obszary układu instytucjonalnego, w których niezbędne są działania poprawiające ich jakość. Wśród nich wymienić można: obszar regulacji podatkowych, obszar pozyskiwania pozwoleń na budowę, obszar stanowienia i egzekucji prawa, w tym praw własności oraz system rejestracji czy likwidacji spółek. Przejawy niesprawności polskiego systemu instytucjonalnego ujawniają się również w systemie instytucji spontanicznych w postaci niskiego poziomu zaufania czy wysokich wskaźników korupcji.

The main object of the research is foreign direct investment inflow in the Polish economy in the years 1990-2012. The dissertation concerns a problem of disproportions of foreign capital inflow in the Polish economy. The main premise of this problem is the inadequate rate of inflow of foreign capital to underdeveloped regions. The study puts forward hypothesis that the efficiency of institutions is a factor of capital inflow. Institutions are defined as universal principles, rules and codes of conduct which shape social interactions. The criterion of how institutions are evolve is applied in this study to distinguish four groups of institutions: spontaneous institutions, regulatory and stability institutions, property rights and bodies that representing and enforcing the law. The results show that an increase in the efficiency of the institutions, which is a sign of economic freedom, contributes to the capital inflow in Poland. The analysis also allowed to point out the inefficient areas of the institutional framework. These included: the area of tax regulations, the area of obtaining construction permits, the area of regulation and law enforcement and the process of registration and liquidation of companies. Polish institutional system failures manifest themselves also in the area of spontaneous institutions in the form of the low level of trust or the high level of corruption.