Zacieranie i odtwarzanie granicy w warunkach pandemii na przykładzie wybranych polsko‑niemieckich dwumiast

Abstract

Artykuł opisuje życie na pograniczu z perspektywy procesów mobilności. Traktuje swobodę przemieszczania się i różnego rodzaju związane z nią zabiegi jako przykład procesów zacierania granicy (debordering). Sytuacja taka zostaje zestawiona z tymczasowym zamknięciem granic i przywróceniem kontroli z powodu pandemii COVID-19. Takie zablokowanie możliwości przemieszczania się jest opisane jako czynnik głęboko modyfikujący życie na pograniczu i jako przykład procesów odtwarzania granicy (rebordering). Obszarem, na którym obrazowane są te procesy, są polsko-niemieckie dwumiasta. Przedstawione rezultaty opierają się na zrealizowanych na tych terenach jakościowych badaniach empirycznych – spacerach badawczych i wywiadach pogłębionych – które zostały uzupełnione o dodatkowe wywiady telefoniczne przeprowadzone w trakcie pandemii.

The paper explores life on the borderland from the perspective of mobility processes. It treats the freedom of movement and various kinds of associated interventions as an example of processes of border blurring (debordering). This situation is juxtaposed with the temporary closure of borders and the reinstatement of control due to the COVID-19 pandemic. This blockage of mobility is described as a factor profoundly modifying life on the border and as an example of processes of border restoration (rebordering). The area where these processes are illustrated is the German-Polish twin cities. The presented results are based on the qualitative empirical research conducted in these areas – research walks and in-depth interviews – supplemented by additional telephone interviews conducted during the pandemic.