Senatus aulicus. The rivalry of political factions during the reign of Sigismund I (1506–1548)

Abstract

Badając dzieje panowania Zygmunta I, można zauważyć że monarcha w sprawowaniu władzy korzystał z wąskiego i zaufanego grona senatorów. Tak na- prawdę większa ich liczba przebywała przy królu tylko w czasie obrad sejmowych, chociaż nigdy nie był to pełny skład. Zygmunt I bardzo starannie selekcjonował grono współpracowników. Tym samym polityka personalna władcy stawała się czynnikiem ułatwiającym budowanie kariery politycznej bądź prowadziła do jej zakończenia. Od początku panowania Zygmunt I dążył do stworzenia własnego obozu politycznego, przy pomocy którego skutecznie realizowałby pomysły polityczne. Kluczowe dla państwa decyzje zapadały w gronie zwłaszcza ministrów, a najistotniejsza była możliwość bycia w otoczeniu monarchy. Opinia publiczna lat trzydziestych XVI stulecia określała senatorów, którzy byli stale obecni na dworze królewskim, mianem senatus aulicus – czyli senat dworski. Skład grupy rządzącej w okresie rządów Zygmunta I (1506–1548) ulegał silnym zmianom i modyfikacjom. Mimo to możemy wskazać grupę możnowładców, których pozycja oraz wpływy polityczne zaznaczyły się w sposób szczególny. Byli to: Krzysztof i Mikołaj Szydłowieccy, Jan Łaski, Piotr Tomicki.