Endeckie postrzeganie miasta. Ewolucja tematyki miejskiej na łamach „Przeglądu Wszechpolskiego” i „Przeglądu Narodowego”

Abstract

Narodowa Demokracja, będąca polityczną emanacją polskiego ruchu narodowego, bywa obiegowo uważana za antymiejską i reakcyjną. W rzeczywistości jednak stosunek endecji do miejskości i kwestii miejskiej był o wiele bardziej skomplikowany. W prasie teoretycznej endecji, „Przeglądzie Wszechpolskim” i „Przeglądzie Narodowym”, ideolodzy endecji kreślili pozycję miejskich grup społecznych w światopoglądzie polskiego ruchu narodowego. Po rewolucji 1905 r. Narodowa Demokracja stała się de facto partią mieszczańską, odgrywającą aktywną rolę w polityce miejskiej w Królestwie Polskim.

National Democracy, being the political representation of the Polish national movement, is often considered as anti-urban and reactive. However, in reality the Endecja’s attitude to urbanity and urban issue was much more complicated. In its theoretic press: “The All-Polish Review” and “The National Review”, ideologists of the Endecja outlined the position of social urban groups in the outlook of the Polish national movement. After the 1905 Revolution the Endecja became de facto a bourgeois party, playing an active role in the urban politics of the Kingdom of Poland.