Zjawiska mirakularne w PRL i po transformacji ustrojowej. Próba socjologicznej analizy porównawczej

Abstract

Celem artykułu jest porównanie cudów z PRL, z tymi które miały miejsce po upadku komunizmu w roku 1989. W tekście cuda są rozumiane jako fakt społeczny, na gruncie religijności ludowej, a nie fenomen definiowany przez organizację religijną. Przeprowadzona w tekście analiza wykazał, iż mamy tu do czynienia z elementami ciągłości i zmiany. Nowymi elementami są m.in. pojawiające się tematy konserwatywne, głównie w liturgii, krytyka duchowieństwa oraz korzystanie z różnych mediów. Elementami tradycyjnymi są niechęć do zrywania z Kościołem katolickim, przekonanie o życiu w momencie przełomowym dla losów świata oraz zapowiedź nadchodzącej katastrofy.

The aim of this paper is the comparison of miracles in Polish People’s Republic, with these which took place after the fall of communism in 1989. In the text miracles are understood as a social fact based on popular religion, not the phenomenon defined by the religious organization. Analysis passed in the paper shows that we have to deal with elements of the continuity and the change. New elements are among others appearing conservative topics, mostly in the liturgy, criticism of the clergy and the use of various media. Traditional elements are the reluctance to separate from the Catholic Church, the conviction that the present time is the crucial for the future of the world and the foreboding of the coming catastrophe.