Opinia biegłego w słynnych procesach przeciwko kobietom

Abstract

Sformułowanie „wskazań wiedzy”, zawarte w treści procesowej zasady swobodnej oceny dowodów, odnosi się do wykorzystania przez organ procesowy osiągnięć nauki w postępowaniu karnym. Kluczowa jest tutaj opinia biegłego, oparta na badaniach, zgodnych z aktualnym stanem nauki. Niezależnie jednak od wyniku badań prezentowanego w opinii, nigdy nie jest ona wiążąca dla sądu. Jakie więc jest znaczenie opinii biegłego dla rozstrzygnięcia istotnych wątpliwości występujących w danej sprawie? Opinia biegłego zawsze miała znaczenie adekwatne do stanu nauki w danym okresie historycznym. Wraz z rozwojem nauki rosły możliwości badawcze biegłego, ustalanie okoliczności zdarzenia pozwalało rozstrzygać więcej wątpliwości. Z perspektywy przestępczości kobiet w słynnych procesach, opinie biegłych czasem nie potrafiły rozstrzygnąć wątpliwości i dawały uniewinnienie oskarżonym, bywały mylne i dopiero zbieg okoliczności decydował o ustaleniu sprawcy, prowadziły do obarczenia winą jednej osoby i uniewinnienia drugiej, zdarzało się, że nie były brane pod uwagę, co skutkowało surowym wyrokiem, najczęściej jednak dawały możliwość wymierzenia kary.

The term “indications of knowledge” used in the content of the procedural principle of free appraisal of evidence refers to the judicial body using scientific developments in the area of criminal proceedings. The expert’s opinion, based on the current state of knowledge, is in such cases of utmost importance. However, whatever the expert’s opinion evidence, it will not be bound by the courts. So how important are the opinions of experts in settling the doubts in a criminal case? As was shown by the analysis of several well-known trials against women, the research capacity of the expert witness always corresponded to the state of science in a relevant historical period. Unfortunately, sometimes the expert witness’s opinion was not able to clear up doubts and resulted in finding a defendant not guilty. Occasionally, it was erroneous and the perpetrator was identified only as a result of coincidence. In some cases the opinion led to acquitting one person and finding another one guilty, or the opinion was not taken into account by the court at all. Nevertheless, in most cases scientific findings of the expert witness presented in an opinion dispelled the doubts of the court which significantly influenced sentencing.