Efektywność funkcjonowania publicznych szkół wyższych

Abstract

Edukacja wyższa jest zaliczana do dóbr merytorycznych (społecznie pożądanych). Ze względu na to, że w wielu krajach rządy interweniują w mechanizm rynkowy wspierając szkolnictwo wyższe, pojawia się istotne pytanie o efektywność sektora publicznego w alokacji rzadkich zasobów gospodarczych. W artykule podjęto dyskusję na temat efektywności publicznych szkół wyższych i metod jej pomiaru, koncentrując uwagę na Data Envelopment Analysis (DEA). Dokonano przeglądu literatury zagranicznej i krajowej w tym zakresie. W artykule zaprezentowano również wyniki wstępnych badań w zakresie wskaźnika efektywności DEA dla trzynastu wydziałów Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W badaniach zastosowano model CCR ukierunkowany na maksymalizację efektów. W modelu uwzględniono jedną zmienną po stronie nakładów i trzy zmienne po stronie efektów. Cztery wydziały uznano za w pełni efektywne, zaś pozostałych dziewięć za nieefektywne. Istnieje potrzeba kontynuacji badań na większej, ale wewnętrznie jednorodnej próbie badawczej.

Higher education is classified in the category of merit goods. Due to the fact that in many countries, governments interfere in the market mechanism by supporting higher education institutions, there arises an important question of the efficiency of the public sector in the allocation of scarce economic resources. The paper discusses the efficiency of public higher education institutions and its measurement methods, focusing on the non-parametric method – Data Envelopment Analysis. A review of the relevant domestic and international literature is included. The author presents the results of research into the DEA efficiency ratio for thirteen faculties of the Warsaw University of Life Sciences. The analysis was conducted using the CCR model aimed at maximizing effects. The model featured one input and three outputs. Four faculties were found efficient, and the remaining nine - inefficient. There is a need to continue research using alternative methods of measurement.