Сацыяльныя прадказаннi цi канстатацыя фактаў рэчаiснасцi? (Беларуская проза 20–30-х гадоў)

Abstract

Na podstawie obserwacji faktów opisanych w wybranych utworach omówiono wydarzenia społeczne. Dążenia przywódców okresu post-rewolucyjnego w procesie przeniesienia ich do świata utworów mają wpływ na utworzenie takiego kontekstu, który w pewnych sytuacjach niesie ze sobą patos oceniający (“Dwie dusze” M. Gareckiego, “Zapiski Samsona Samosuja” A. Mryja, “Ni hość, ni haspadar” L. Kalugi), a w innych podwójne znaczenie: uwidacznia się w pochwałach lub osądach, a także w zaakceptowaniu lub odrzuceniu faktów, zjawisk, bohaterów i antybohaterów rzeczywistości prototypowej („Wileńscy Komunardzi” M. Gareckiego, „Ścieżki – darożki” M. Zareckogo, „Mieży”, „Nowaja daroga” S. Baranawych).

On the basis of the observations concerning literary factuality the article characterizes the ways post-revolutionary events and public leaders’ aspirations are transformed into artistic world of the literary work to create context which has either disapproving pathos (“Two Souls” by M. Goretsky, “Notes by Samson Samosui” by A. Mriy, “Neither Guest nor Host” by L. Kalyuga) or the equivocality: praise and disapproval, admission and rejection of facts, notions, heroes and anti-heroes of the prototypic reality (“Vilenskiye Kommunards” by M. Goretsky, “Pathways” by M. Zaretsky, “Boundaries”, “New Way” by S. Baranovyh).