Władztwo podatkowe jednostek samorządu terytorialnego państw UE w obszarze podatków dochodowych

Abstract

Cel – Celem opracowania jest dokonanie oceny zakresu władztwa podatkowego jednostek samorządu terytorialnego szczebla lokalnego i regionalnego państw UE w odniesieniu do podatków dochodowych, w tym obciążających zarówno dochody osób fizycznych, jak i dochody spółek (korporacji). Analizą objęto 22 państwa UE, które są członkami OECD oraz dodatkowo Wielką Brytanię. Metoda badań – W pracy zastosowano metodę opisową. Ponadto dzięki wykorzystaniu prostych metod statystycznych oraz graficznych metod prezentacji danych przeprowadzono analizę wydajności fiskalnej podatków dochodowych zasilających budżety jednostek samorządu terytorialnego. W przeprowadzonych analizach posłużono się danymi zgromadzonymi w dwóch elektronicznych bazach danych: OECD Revenue Statistis 2022 oraz Taxes in Europe Database v3, prowadzonej przez Komisję Europejską. Wnioski – Znaczenie fiskalne podatków dochodowych dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego jest bardzo istotne, a wielu państwach wręcz kluczowe. Nie zawsze jednak przekazywaniu samorządom określonych źródeł dochodów towarzyszy dzielenie się władztwem do dysponowania nimi. W większości analizowanych krajów, w których JST są beneficjentami wpływów z podatków dochodowych, mamy do czynienia z udziałami jednostek szczebla lokalnego lub regionalnego w podatkach państwowych. Oznacza to, że władze samorządowe mają ograniczone możliwości wpływania na wysokość dochodów uzyskiwanych z tego źródła. Oryginalność/wartość/implikacje/rekomendacje – Tekst został opracowany na podstawie bogatego materiału źródłowego, obejmującego nie tylko dane dotyczące wysokości uzyskiwanych wpływów, lecz także informacje dotyczące konstrukcji badanych podatków.

Purpose – The aim of the article is to assess the level of fiscal sovereignty of sub-central government units in the EU countries in the area of inome taxes (Personal Income Tax and Corporate Income Tax). The analysis covered 22 of the EU countries that are OECD members states as well as the United Kingdom. Research method – The descriptive analysis has been applied in the article. Fiscal efficiency of income taxes in the budgets of local and regional government units has been analysed on the basis of quantitive methods. The information used in the article comes from two electronic databases – OECD Revenue Statistis 2022 and Taxes in Europe Database v3 of the European Commission. Results – The role of income taxes as a source of local and state government revenues is significant in most of the analysed countries. The revenues are often transferred to sub-government units without fiscal sovereignty. In the majority of studied countries, it takes the form of tax sharing. This means that the empowerment of local or regional authorities in the area of income taxes is restricted. Originality/value/ implications/recommendations – The study has been based on the rich material, which covers not only data concerning the level of fiscal efficiency, but also tax structures.