Kwestia kobieca w Polskiej Kronice Filmowej (postulaty badawcze w zarysie)

Abstract

Przez 50 lat działalności Polska Kronika Filmowa wielokrotnie skupiała się na kobiecie jako bohaterce swoich materiałów. Wydania Kroniki, ukazując przekoloryzowany i odpowiednio ocenzurowany obraz rzeczywistości, pełniły funkcję instrumentu propagandowego rządu PRL, prezentując społeczeństwu obrazy mające skłonić je do określonych zachowań i przyjęcia pewnych poglądów. W zależności od sytuacji polityczno-gospodarczej w kraju oraz podejmowanych przez władze decyzji wizerunek kobiet zmieniał się na przestrzeni tych lat niejednokrotnie. Wśród wydań kroniki najczęściej natknąć się można na wizerunek przedstawiający kobietę jako matkę oraz robotnicę. Obrazy o rodzicielkach najczęściej obejmowały indywidualne historie jednostek poświęcających się wychowaniu potomstwa, ale także kwestie infrastruktury państwowej mającej ułatwić funkcjonowanie pracującym matkom. Kronika usiłowała przekonać kobiety do podejmowania pracy zawodowej – często profesji trudnych, uważanych powszechnie za domenę mężczyzn, jak np. sztygara w kopalni, hutnika, murarza czy też kolejarza. Ponadto prezentowano sylwetki kobiet-wzorów do naśladowania, oddanych pracy, przekraczających wyznaczone przez siebie normy produkcyjne, pracujących na rzecz społeczeństwa lokalnego, mających za zadanie zachęcić do podjęcia podobnych zobowiązań Polek pełniących jedynie funkcje gospodyń domowych.

For 50 years of its work, Polish Film Chronicle has repeatedly focused on women as the hero of its materials. The editions of the Chronicle, showing an over-colored and properly censored picture of reality, acted as a propaganda instrument of the PRL government, presenting the public with images that were to induce them to certain behaviors and adopt certain views. Depending on the political and economic situation of the country and the decisions made by the authorities, the image of women has changed many times over the years. Among the editions of the chronicle, the most common image is a woman as a mother and a worker. Pictures about mothers most often included individual stories of individuals devoted to raising their children, as well as issues of country infrastructure aimed at facilitating the functioning of working mothers. The Chronicle tried to convince women to take up professional work – often difficult professions, commonly considered to be the domain of men, such as a mine foreman, a steel worker, a bricklayer or a railwayman. In addition, the profiles of women – role models, dedicated to work, exceeding the production standards set by them, working for the local society, were presented, aimed at encouraging Polish women who only act as housewives to undertake similar commitments.