Wątki filozofii metafizycznej w powieściach Wiesława Myśliwskiego (na podstawie "Widnokręgu" i "Traktatu o łuskaniu fasoli")

Abstract

Rozprawa doktorska została poświęcona wątkom metafizycznym w powieściach Wiesława Myśliwskiego, ze szczególnym uwzględnieniem dwóch jego książek: „Widnokręgu” oraz „Traktatu o łuskaniu fasoli”. Praca składa się z sześciu rozdziałów zatytułowanych: 1. Wprowadzenie, 2. Krytyka i historia literatury o wątkach metafizycznych, 3. Kategorie podstawowe interpretacji, 4. „Widnokrąg”, 5. „Traktat o łuskaniu fasoli” oraz 6. Uwagi końcowe (kontekst „Ostatniego rozdania”). W pierwszym, drugim i trzecim rozdziale czytelnik odnajdzie nawiązania do wczesnej recepcji tekstów Myśliwskiego, dopełnione późniejszym analitycznym odbiorem tych utworów przez badaczy, a także interpretacją wątków metafizycznych w twórczości pisarza przed „Widnokręgiem”. Rozdziały te dotyczą kategorii wyjściowych egzegezy obejmujących między innymi zagadnienia metafizyki, Boga, sacrum i nicości w fabule „Widnokręgu” oraz „Traktatu o łuskaniu fasoli”. Czwarty i piąty rozdział traktują natomiast o: metafizycznej wizji człowieka (umyśle, ciele, duchu/zjawie, duszy, czasoprzestrzeni, transgresji i Bogu), naturze, kulturze (tradycji, obyczajach, sztuce, modzie, lekturze, słowie i muzyce), historii, archetypach, transcendencji, eschatologii oraz przeznaczeniu (fatum, losie, przypadku i fortunie) w „Widnokręgu” i „Traktacie o łuskaniu fasoli”, jak również sugestiach interpretacyjnych oscylujących wokół tytułów tych powieści. Rozdział szósty poświęcony zaś został „Ostatniemu rozdaniu”.

PhD dissertation has been devoted to metaphysical threads present in Wiesław Myśliwski’s novels, with special acknowledgment to his two books: “Widnokrag” and “A Treatise on Shelling Beans”. The following thesis consists of 6 chapters, entitled consecutively: 1. Introduction, 2. Critique and history of literature with metaphysical threads, 3. Initial categories of interpretation, 4. “Widnokrag”, 5. “A Treatise on Shelling Beans” and 6. Final remarks (“Ostatnie rozdanie”: context). In the first, second and third chapters a reader will find references to the early stage of reception in Myśliwski’s texts, which be later on will deepen by analytical scientific analysis and interpretation of metaphysical threads in author’s works before “Widnokrąg”. Chapters refers to initial categories of exegesis’ interpretation, embracing – among others – issues concerning metaphysics, God, sacrum and nothingness in the plot of “Widnokrąg” and “A Treatise on Shelling Beans”. Chapters four and five concentrate on the following topics visible in “Widnokrag” and “A Treatise on Shelling Beans”: metaphysical vision of a human being (including mind, body, spirit, soul, space-time, transgression and God), nature and culture (tradition, customs, art, fashion, literature, word and music), history, archetypes, transcedency, eschatology, and destiny (doom, fate, coincidence and fortune). Attempts of the titles’ interpretation will be also present in the above named chapters. Chapter six is about “Ostatnie rozdanie”.